Verslag van de Kennisdag voor Fruitbewaring in Schnetzenhausen
“De toekomstige opslag van fruit is een uitgebreid onderwerp, gekoppeld aan nieuwe technologie en grote investeringen, maar het is een thema dat steeds meer in de belangstelling komt te staan van het milieu, gebruikers en daarmee ook van fruittelers,” verklaarde Jacco Smid, Sales Manager van VDH Products. “Het goede nieuws is dat er inmiddels zinvolle en interessante en geavanceerde oplossingen beschikbaar zijn met CO₂-technologie die geschikt zijn voor de praktijk.”
Meer dan 35 fruittelers uit Zwitserland, Frankrijk en Duitsland namen deel aan de Kennisdag voor Fruitbewaring. De algemene teneur onder de deelnemers was: we moeten dit onderwerp nu aanpakken en liever vandaag dan over vijf jaar wanneer de grote vraag begint.
De organisator VDH Products is een toonaangevende Nederlandse fabrikant van meet- en regeltechniek, gespecialiseerd in sectoren zoals landbouw en fruitteelt. Jacco Smid: “Onze expertise ligt onder andere in de ontwikkeling van geavanceerde regelsystemen voor de opslag en conservering van zacht- en hardfruit zoals appels, peren en bessen. Daarnaast bieden we oplossingen voor de opslag en conservering van landbouwproducten, waaronder aardappelen en uien.”
Vanwege de grote belangstelling wordt de Kennisdag voor Fruitbewaring herhaald op 20 mei 2025 in het Forum op de campus Klein-Altendorf in Rheinbach. De bijeenkomst richt zich op: nieuwkomers, installateurs, experts, IP- en biologische telers, opfrissers, technici, verwerkers.
Klimaatverandering beïnvloedt de houdbaarheid van appels aanzienlijk
Onder het thema: Teleurstelling in plaats van voldoening – klimaatverandering als uitdaging voor fruitopslag gaf Dr. Felix Büchele van het KOB Bavendorf een lezing. De klimaatverandering zal leiden tot een verandering in het rassenaanbod, omdat het een sterke invloed heeft op het oogsttijdstip, de plukintervallen en de houdbaarheid van appels. We kunnen aantonen dat de volle bloei nu 20 dagen eerder begint dan 60 jaar geleden!
Duidelijk toonde hij aan hoe de calciumhuishouding in de vrucht verandert: “Wat tijdens de vruchtzetting niet wordt opgeslagen, ontbreekt aan het eind! Naarmate de vrucht groter wordt, wordt het opgeslagen calcium verdund, waardoor het risico op stip toeneemt.” Hij concludeerde:
- De oogsttijd blijft de belangrijkste factor! Oude aanbevelingen worden steeds minder betrouwbaar.
- Er vindt een verschuiving plaats in de ademhaling en ethyleenproductie bij overrijpe vruchten.
- Klimaat gerelateerde rijpingsverschuivingen bemoeilijken het oogstbeheer, met risico op overrijpe partijen in gemengde batches.
- Hitte- en droogtestress verzwakken het immuunsysteem, waardoor appels vatbaarder worden voor bacteriën en schimmels; glasachtigheid komt vaker voor.
- Inhomogene fruitkwaliteit binnen partijen door stressgerelateerde variatie in rijping bemoeilijkt standaard CA- of ULO-opslag en leidt tot ongelijke opslagstabiliteit. Hierdoor is er meer koelcapaciteit nodig vanwege hogere opslagtemperaturen.
In intensief onderzoek analyseren Dr. Büchele en zijn team in Bavendorf verbanden zoals: invloed van het weer tijdens de celdelingsfase, de relatie tussen schilkleur en houdbaarheid en het effect op anthocyanen in de appelschil. “We werken intensief aan oplossingen voor fruittelers,” benadrukte hij. De eerste resultaten zijn veelbelovend, maar fruitopslag blijft een boeiend onderwerp!
Geen standaard koelproject – CO₂-opslag betekent toekomstgericht denken!
“Wij hebben meer dan 30 jaar ervaring in de installatie en onderhoud van commerciële koelinstallaties en hebben ons de afgelopen vijftien jaar steeds meer gespecialiseerd in opslag met CO₂-techniek,” vertelde Volker Pelletier van firma Meilbeck uit Grünberg. Binnen het netwerk BlueUnit werken zij samen met meer dan 17 installatiebedrijven door heel Duitsland.
“Elk project moet individueel worden gepland en aangestuurd. Er bestaat geen 'standaardproject'. De eisen voor fruitopslag zijn te specifiek, de ruimtes te verschillend en de wensen van fruittelers ook. Iedere koeling wordt dus aangepast aan de behoeften van de klant,” benadrukte hij.
In een integrale aanpak worden koeling, klimaat- en warmteopwekking slim gecombineerd. Warmteterugwinning vormt een belangrijk onderdeel. "Voor fruittelers moeten optimale koeling, hoge bedrijfszekerheid en minimale bedrijfskosten het doel zijn."
Fundamentele vragen voorafgaand aan de investering:
- Welke techniek / koelmiddel / concept kies ik?
- Wie kan mij deskundig en onafhankelijk adviseren?
- Welke vakfirma kan ik vertrouwen met zo’n investering?
- Heeft het koelbedrijf technische én commerciële ervaring?
- Hoe is de service / monitoring / energiemanagement geregeld?
- Beschikt het koelbedrijf over gespecialiseerd personeel?
“Denk eraan,” raadde hij aan, “fruitopslag moet opnieuw worden doordacht. CO₂-koeling is een zinvolle optie vanuit energie-oogpunt en de techniek is volwassen.”
MC2- & MC3-serie – de nieuwste generatie fruitregelaars
Allard van der Meer van VDH (software engineer) presenteerde de nieuwe MC2-FC en MC3-FRUIT/COOL fruitregelaars. Deze controllers vertegenwoordigen de nieuwste generatie VDH-regelaars voor uiteenlopende toepassingen. De voorganger, de FC 785 serie, heeft zich wereldwijd bewezen als betrouwbaar, veelzijdig, economisch en gebruiksvriendelijk.
De MC2-serie beschikt over een flexibele interface, wat eenvoudige programmering mogelijk maakt. De MC2-FC kan één cel aansturen, terwijl de MC3-FRUIT tot vijf cellen regelt en uitgebreidere functionaliteiten biedt.
Via het softwarepakket VASP kunnen meer dan 100 regelaars worden aangesloten, met uitgebreide analyse van de aangesloten cellen. Alle controllers communiceren via een Ethernetverbinding.
“Parameters en instellingen zijn vrij toegankelijk, waardoor je niet afhankelijk bent van leveranciers of installateurs,” aldus Van der Meer. “Zoals alle VDH-regelaars zijn ook deze modellen betrouwbaar, veelzijdig, economisch en eenvoudig in gebruik – de ideale vervanging voor oudere systemen zoals de FC 785-PC.”
Functies omvatten: ontdooien, ventilatie, netwerkcommunicatie, subnetten, koelgroepen, impulsgroepen, ontdooigroepen, dagtellers, vrije tellers, en gebruik van de VASP-software.
Grote besparingen op stroomverbruik mogelijk
Rob Plaat van AgraCool liet met data zien waar en hoeveel energie bespaard kan worden. Hij deelde zijn jarenlange ervaringen uit Denemarken, Nederland en België en gaf een overzicht van bekende koeltechniekbedrijven met positieve ervaringen in CO₂-koeling. De deelnemers waren vooral onder de indruk van zijn gedetailleerde vergelijking van het stroomverbruik van verschillende koelsystemen. Zijn praktijkervaringen met CO₂-koeling bij klanten (fruit- en aardappelopslag) gaven zijn presentatie extra waarde.
Meer koeling met minder stroomkosten
“Meer koeling met minder stroomkosten moet het motto zijn voor de toekomstige fruitopslag,” riep Wim Schmitz zijn publiek op tot nadenken. Hij deelde praktijkervaringen met CO₂-koeling en stelde strategieën voor om stroomkosten te verlagen:
- Periodiek uitschakelen van de koeling gebruiken
- Afhankelijk van het stroomcontract kan de celkoeling meerdere keren per dag volledig worden geblokkeerd
- Let extra op realtime luchtcirculatie op basis van dagstroom
- Optimaliseer het gebruik van eigen stroomopwekking / PV-installaties door koeling ’s nachts te blokkeren
- Plan de koppeling van koeling met eigen stroomproductie en batterijopslag
“Opslag wordt duur wanneer er op het verkeerde moment wordt bezuinigd,” sloot hij zijn informatieve en praktijkgerichte lezing af.
